روزگار از نو!! چه دعایی کنمت بهتر از این: خنده ات از ته دل ، گریه ات از سر شوق ، روزگارت همه شاد، سفره ات رنگارنگ و تنی سالم و شاد ..... که بخندی همه عمر دوستان عزیز مجددا و البته با پوزش به دلیل تاخیر بلند مدت( که برای ما نیز بسیار سخت بود) و علی رغم گرفتاری های روز مره زیاد باز آمدیم تا با هم بوده و خلوت دوستانه ای داشته باشیم. امید داریم ما را فراموش نکرده و چون همیشه همراه ما باشید. | ||
به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، به عقیده برخی کارشناسان تسلیحاتی، یکی از دلایل به راه افتادن پروژه ساخت این جنگنده با استفاده از طرح جنگنده چند منظوره اف-16 آمریکایی، ایجاد توازن مالی آمریکا-ژاپن که به نفع ژاپن در جریان بود می باشد. این در حالی است که امکان خرید جنگنده های پیشرفته برای ژاپن وجود داشت، همانطور که بعدها اف-15 توسط این کشور خریداری شد.
پایگاه یکم شکاری مهرآباد را میتوان قلب نیروی هوایی در کشور دانست و این به دلیل اهمیت این پایگاه و قرار گرفتن آن در پایتخت و نیز استعداد پرندهها و امکانات موجود در آن است.
امیر خلبان حمیدرضا گودینی فرمانده پایگاه یکم شکاری نهاجا نیز از جمله خلبانان و افسران باتجربه این نیرو محسوب میشود که سه سال پیش از وقوع انقلاب اسلامی وارد نیروی هوایی شد و امروز با توجه به تجربه و توانمندیهای خود به عنوان یکی از موفقترین فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران مشغول به خدمت است.
گفتگوی تفصیلی فرمانده پایگاه یکم شکاری با خبرنگار دفاعی خبرگزاری فارس که در آن به مطالبی از جمله مقایسه وضعیت نیروی هوایی در پیش و پس از انقلاب، روند خودکفایی در این نیرو، ماموریتها و دستاوردهای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده، به شرح زیر است:
* مستشاران امریکایی در حقیقت برای آموزش به ایران میآمدند
امیر گودینی با اشاره به وضعیت ارتش در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، با تاکید بر وابستگی کامل ارتش به غرب، گفت: ارتش و علیالخصوص نیروی هوایی در طول این سالها از هر نظر چه در بعد آموزشهای تئوری و چه عملی در وابستگی کامل به کشورهای غربی خصوصا امریکا بود و تمام دانشجویان ما برای آموزش به این کشور اعزام میشدند.
وی با بیان اینکه این وابستگی، امور فنی را نیز شامل میشد، تصریح کرد: دانشجویان ما که برای آموزش به امریکا میرفتند، پس از بازگشت نیز توانایی بهرهبرداری از این آموزشها را نداشتند چراکه مستشاران خارجی بر تمامی امور مسلط بوده و اجازه این کار را نمیدادند.
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش در خصوص سطح توانمندی مستشاران خارجی در ایران نیز گفت: اینها در حقیقت خلبانان دست چندم بودند که به عنوان استاد خلبان به کشورما میآمدند اما در واقع به دنبال تکمیل آموزش خود بودند و این توانمندیها را به پرسنل ما منتقل نمیکردند.
* وضعیت ارتش در اوایل انقلاب عادی نبود
گودینی ایجاد تغییر و تحولات عظیم در نهادهای مختلف در هنگام انقلاب را طبیعی دانست و افزود: بعد از انقلاب هم این شرایط در کشور ما و در ارتش صورت گرفت که به دنبال آن برخی فرماندهان از کشور فرار کردند و برخی نیروها نیز از بدنه ارتش جدا شدند و این وضعیت، ارتش را از حالت عادی خارج کرده بود.
وی ادامه داد: در نیروی هوایی نیز وضع به همین منوال بود و توطئههایی نظیر قائله کردستان، خلق مسلمان تبریز و کودتای نوژه این نیرو را ضعیفتر میکرد.
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد در ادامه افزود: به دنبال این مسایل و با حمله همه جانبه رژیم بعث عراق به کشورمان به این نتیجه رسیدیم که باید روی پای خود ایستاد و شاید به همین جهت بود که امام(ره) جنگ تحمیلی را یک نعمت برای کشور عنوان کردند.
گودینی یادآور شد: پس از اخراج مستشاران خارجی، کارشناسان نظامی غرب میگفتند ارتش ایران و خصوصا نیروی هوایی تا دو ماه دیگر زمینگیر خواهد شد، اما به برکت تلاش جوانان و پرسنل متعهد نیرو، این اتفاق رخ نداد و ما امروز پس از گذشت سی سال کاملا مستقل بوده و روی پای خود ایستادهایم و جنگندههای ما نه تنها به راحتی به پروازهای خود ادامه میدهند، بلکه ما به توان ساخت و نگهداری آنها نیز دست پیدا کردهایم.
* قطعات و تجهیزات را به ما نمیدهند؛ خودمان میسازیم
وی با بیان اینکه جنگ و تحریم باعث شد تا ما به فکر ساخت قطعات مورد نیاز بیفتیم، تصریح کرد: این ساخت قطعات چندان هم ساده نبود. بسیاری از کشورهای جهان و حتی امریکا که پیشرفتهترین تکنولوژیها را در اختیار دارد، به تنهایی قطعات و تجهیزات را نمیسازد چراکه این کار چندان منفعتی نیز ندارد.
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد ادامه داد: برای مثال امریکاییها یک سری از تجهیزات مانند صندلی هواپیما که برای اجکت خلبان استفاده میشود را از انگلیس و یا سیستمهای الکترونیکی را از ژاپن تهیه میکند اما ما در ایران به این حد رسیدیم که تمام قطعات را خودمان بسازیم چراکه این تجهیزات به خاطر تحریم، به ما داده نمیشود.
گودینی به توانمندی بسیار بالای متخصصان نیروی هوایی در تامین نیازهای این نیرو و ساخت جنگنده اشاره کرد و گفت: در بعد ساخت هواپیما، ما شاهد ساخت جنگندههای آذرخش و صاعقه و نیز طراحی و ساخت تجهیزان موشکی و پدافندی بسیار مهمی بودیم.
وی با بیان اینکه کارهای بسیار مهمی نیز در زمینه ساخت موشک در بردهای مختلف، انواع رادار و سامانههای پدافند هوایی صورت گرفته است، افزود: این دستاوردها به رغم تمام تحریمهای اقتصادی و نظامی بوده که علیه کشور اسلامی ما در طول این سی سال صورت گرفته است.
* کوچکترین حرکت دشمن در زمین، هوا و دریا زیر نظر ماست
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش با تاکید بر اینکه این پیشرفتها تنها به امر طراحی و ساخت تجهیزات و تسلیحات منحصر نشده، به اشراف اطلاعاتی ارتش بر وضعیت دشمن فرامنطقهای اشاره کرد و افزود: مطمئن باشید کوچکترین حرکت دشمن در زمین، هوا و دریا، کاملا رصد میشود و هیچ حرکتی نیست که از چشم ما پنهان بماند.
* "نیروهای شهادتطلب " بزرگترین حربه ما در مقابله با دشمن
گودینی خاطرنشان کرد: هرچند ممکن است ما از لحاظ تکنولوژی نسبت به برخی کشورهای پیشرفته عقبتر باشیم، اما آنچه اهمیت دارد، قدرت ایمان نیروهای ماست چراکه در بکارگیری تجهیزات، نیروی انسانی حرف اول و آخر را میزند.
وی تصریح کرد: وقتی رزمنده ما اعتقادات مذهبی دارد، با همین امکانات و تجهیزات میتواند در مقابل دشمن بایستد و اگر امروز میبینم که دشمن جرات اقدام علیه کشور ما را ندارد، به دلیل وجود همین نیروهای مومن، متخصص و شهادتطلبی است که به عنوان بزرگترین حربه ما در مقابل آنها محسوب میشود.
* توان ایران برای اورهال هواپیما در خاورمیانه نظیر ندارد
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد در بخش دیگری از گفتگوی خود با خبرگزاری فارس، توانمندی اورهال هواپیماها را یکی از مهمترین دستاوردهای نیروهای مسلح دانست و افزود: عمر انقلابی که حضرت آقا فرمودند، یعنی اینکه ما نباید به تاریخ مصرفی که کشورهای سازنده تجهیزات تعیین میکنند توجه کنیم بلکه با انجام تغییر و تحول در این تجهیزات میتوان استفاده بیشتری از آنها برد و به همین خاطر است که ما امروز تمامی هواپیماها چه جنگنده و چه هواپیماهای مسافربری و پهن پیکر را در داخل کشور خودمان اورهال میکنیم.
گودینی اورهال هواپیما را یکی از پیچیدهترین و سختترین علوم و تحصصها دانست و افزود: برای اورهال باید تمامی قطعات هواپیما از هم باز شود و سختی کار به اندازه ساخت خود هواپیماست.
وی اورهال هواپیماهای پهنپیکر را یک امر بینظیر در منطقه خاورمیانه دانست و افزود: در حقیقت در اکثر کشورها، اورهال هواپیماها در کشور سازنده آن انجام میشود ولی ما در ایران، این کار را در داخل کشور خودمان انجام میدهیم.
* تجهیز جنگندههای ارتش به سامانه نبرد در تمام شرایط آب و هوایی
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش همچنین به دستاوردهای صنایع دفاع و نیروهای مسلح در زمینه طراحی، ساخت و نصب سیستمهای ناوبری و موشکی جدید بر روی جنگندهها اشاره کرد و گفت: برای مثال درخصوص موضوع توان رزمی هواپیماها در تمام شرایط آب و هوایی ما نیاز به دستگاهای ناوبری بروز و تجهیزات متناسب داریم که این تجهیزات بر روی جنگندهها نصب شده و ما امروز توان نبرد در تمام شرایط آب و هوایی را داریم.
* از تیراندازی و سوختگیریهای شبانه تا آموزش خلبانان به زبان فارسی در نهاجا
گودینی افزود: در ماههای اخیر نیز شاهد تمرین تیراندازی موفق شبانه جنگندههای سوخو24 و اف4 در پایگاه همدان بودیم که هرچند این اقدامات در گذشته نیز انجام میگرفت، اما در این حد نبوده است.
وی انجام سوختگیریهای شبانه و موضوع آموزش خلبانان جوان در داخل کشور را نیز مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: اگر ما در گذشته مجبور بودیم دانشجویان خود را برای آموزش به کشورهای دیگر مانند امریکا بفرستیم، اما امروز در داخل کشور و با زبان فارسی این دانشجویان را آموزش میدهیم.
* تشکیل گردانهای پهپاد در سایر یگانهای نیروی هوایی
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد موضوع طراحی و ساخت هواپیماهای بدون سرنشین را به عنوان یکی از مهمترین حوزههای مورد توجه نیروی هوایی ارتش مورد اشاره قرار داد و اظهار داشت: پیشرفتهای خوبی در این زمینه داشتهایم به گونهای که گردانهای پهپاد در سایر یگانهای نیرو تشکیل شده و اخیرا نیز یکی از پهپادهای بمبافکن نیروی هوایی در یکی از رزمایشها مورد تست قرار گرفت.
گودینی با اشاره به علم و تخصص پیشرفته مورد نیاز در حوزه پهپادها خاطرنشان کرد: امریکاییها و دیگر کشورها نیز یک شبه به این تکنولوژی نرسیدند ولی ما با توجه به وضعیتی که داریم، توانستیم در کمترین زمان ابعاد گستردهای از این دانش را در اختیار بگیریم.
* به دنبال تغییر و تحول در سیستم موشکی جنگندهها هستیم
وی همچنین با اشاره به توان بالای موشکی و نصب انواع موشک بابردهای مختلف بر روی جنگندهها گفت: ما هیچگاه به موشکهای قدیم بسنده نکرده و به دنبال بهینهسازی و افزایش برد این موشکها هستیم تا توان هرگونه مقابله با اقدامات احتمالی دشمن را افزایش دهیم.
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش با بیان اینکه کشورهای زیادی در جهان در زمینه موشکی فعالیت میکنند، افزود: ما نیز اقدامات ویژهای درخصوص افزایش برد موشکهای هوا به هوا و هوا به زمین داشتهایم و در آینده اخبار خوبی در زمینه افزایش برد و ایجاد تغییر و تحول در سیستم موشکی جنگندهها خواهیم داشت.
* چند مورد هواپیمای ناشناس را مجبور به فرود و بازرسی کردهایم
گودینی یکی از مهمترین ماموریتهای نیروی هوایی را مقابله با هواپیماهای متخاصم دانست و افزود: این موضوع حالات مختلفی دارد. گاهی مانند ایام جنگ، هواپیماهای دشمن به مرزهای هوایی ما حمله میکنند که در این حالت ما وظیفه مقابله شدید با آنها را داریم.
وی ادامه داد: اما گاهی هواپیمای ناشناس وارد فضای کشور میشود که این موضوع شرایط خاص خود را دارد و عملکرد در این موارد بسیار ظریف و حساس است.
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد با بیان اینکه در سالهای اخیر چندین مورد ورود هواپیماهای ناشناس به فضای کشور را داشتهایم، خاطرنشان کرد: در برخی موارد هواپیماهای بدون کد وارد فضای کشورمان شدند که نیروی هوایی بنابر دستورالعمل، اقدام به نشاندن آنها کرد.
گودینی این اقدامات را جزو شرح وظایف نیروی هوایی معرفی کرد و یادآور شد: برای نشاندن هواپیما نیاز به رهگیری توسط رادار است و بعد از آن، جنگندهها در حداقل زمان ممکن به پرواز درآمده و توسط رادار به سمت هدف هدایت میشوند.
وی افزود: سپس جنگندهها با علامت به هواپیمای ناشناس اخطار داده و در صورت عدم رعایت اخطار، با استفاده از زور یعنی شلیک به سمت آن، هواپیما را مجبور به فرود میکنند که بحمدالله در تمامی مواردی که پیش آمده است موفق بودیم و هواپیمای ناشناس نیز پس از بررسی و شناسایی، اجازه ادامه مسیر را مییابد.
* جنگنده های ارتش، دشمن را در فواصل دور دست هدف قرار میدهند
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش در پاسخ به این سوال که آیا برد پروازی 3هزار کیلومتری جنگندهها امکان افزایش نیز دارد، جواب داد: این امر یعنی افزایش برد پروازی هواپیماها منوط به امکان سوختگیری است که ما امروز هم امکان سوختگیری هوایی جنگندهها و هم امکان سوختگیری شبانه آنها را داریم.
گودینی با اشاره به تعبیه مخازن سوخت در برخی جنگندهها افزود: جنگندههای ما عملیات سوختگیری در ارتفاع پست و ارتفاع بالا را براحتی انجام میدهند تا در صورت نیاز و در زمان تهدید بتوانیم دشمن را در فواصل دور دست مورد هدف قرار داده و جنگندهها به سلامت به پایگاههای خود بازگردند.
وی یادآور شد: در ایام دفاع مقدس نیز ما تجربه پروازهای طولانی مدت را داشتیم که برای مثال یکی از جنگندههای ما به مدت 14 ساعت به پرواز درآمد که فاصله بسیار زیادی را در بر میگرفت.
* پرواز موفقیتآمیز نمونه هواپیمای رادارگریز ارتش
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد، دانشگاه شهید ستاری را به عنوان یکی از مراکز علمی و پژوهشی مهم در نیروی هوایی ارتش دانست و گفت: این دانشگاه علاوه بر توان علمی کارکنان خود تعاملاتی نیز با مراکز علمی خارج از سازمان و خارج از ایران دارد و در زمینههای متعددی به انجام تحقیقات میپردازد.
گودینی برای مثال به موضوع رادارگریزی هواپیماها اشاره کرد و افزود: ما به این تکنولوژی رسیدهایم و نمونه آن نیز به پرواز درآمده اما قطعا زمان میخواهد تا این تکنولوژی در وسعت بیشتری به کار گرفته شود.
* غربیها علیرغم تبلیغات رسانهای به حقیقت توان نظامی ایران آگاهند
وی در بخش پایانی این گفتگو به موضوع کارشکنی و جوسازیهای روانی رسانههای غربی درجهت کمرنگ جلوه دادن دستاوردهای نظامی جمهوری اسلامی ایران پرداخت و تصریح کرد: وقتی دشمن راهپیماییهای میلیونی ملت ایران را دهها هزار نفری معرفی میکند، تعجبی ندارد که بخواهد دستاودرهای عظیم علمی و تحقیقاتی ما در نیروهای مسلح را نیز زیر سوال ببرد.
این فرمانده عالیرتبه نیروی هوایی ارتش گفت: برای مثال وقتی جنگندههای بومی صاعقه ساخته شد، آنها سعی کردند تا با طرح مسایلی ازجمله اینکه این هواپیما همان جنگنده اف 5 است که تنها در ظاهر تغییراتی جزئی داشته است، این دستاورد بزرگ را زیر سوال ببرند.
گودینی ادامه داد: مگر ما چند فروند جنگنده اف5 در اختیار داریم؟ درحالی که امروز اسکادرانهای صاعقه تشکیل شدهاند.
وی خاطرنشان کرد: در زمینه اورهال وقتی ما هواپیماهای پهن پیکر 747 را در همین پایگاه یکم شکاری اورهال میکنیم، یک نفر متخصص خارجی پای کار نیست و تمام این اقدامات توسط کارکنان خدوم، مومن و متخصص خودمان صورت میگیرد و وقتی ما به چنین توانی رسیدهایم، ساخت قطعات و تجهیزات دیگر کار راحتی میشود.
فرمانده پایگاه یکم شکاری مهرآباد تصریح کرد: این صحبتها به همان کارشکنیهای رسانهای بر میگردد اما خود آنها حقیقت امر را میدانند.
گودینی همچین اظهار داشت: ما کشوری نوپا هستیم که اندکی پس از انقلاب خود، جنگ 8 ساله تحمیلی را تجربه کرده و در آن با 30 کشور جهان جنگیدیم و در طول این سالها نیز تحریمهای سنگین اقتصادی و نظامی را تجربه کردیم اما علیرغم تمام این موارد، کارهای بزرگی صورت گرفته و ملت ایران باید بدانند که فرزندانشان در نیروهای مسلح همیشه آمادهاند و همانطور که در گذشته نیز ثابت شده، اجازه نخواهیم داد هیچ کشور بیگانهای گوشه چشمی به خاک مقدس جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.
بالگرد کاموف 60
تقارن خروج توپولفها از ناوگان هوایی کشور و واگذاری ایرانایرتور از طریق فرابورس به تعاونی کارکنان هسا نکات مهمی را در خود دارد.
ایران ایرتور به عنوان یکی از زیر مجموعههای ایرانایر در حالی به هسا واگذار شده است که هنوز ابهامات فراوانی پیرامون چگونگی ادامه حیات این شرکت وجود دارد. ناوگان این شرکت پیش از اولتیماتوم سازمان هواپیمایی با 13 فروند توپولف 154 ملکی اقدام به جابه جایی مسافر میکرد که پس از ضربالاجل یادشده اقدام به جایگزینی توپولفها با MD کرد. در این راستا هشت فروندMD مدل سالهای 1987 تا 1993وارد ناوگان شد اما هنوز خلا خروج توپولفها از این شرکت پر نشده است.
در حالی که فرهاد پرورش، مدیرعامل ایرانایر از احتمال لغو برخی مسیرهای پروازی ایرتور به دلیل کمبود ناوگان گفته بود این شرکت در فرابورس عرضه شد و پس از هشت روز رقابت، قیمت هر سهم شرکت ایرانایرتور به 70880 ریال رسید و با همین قیمت خریداری شد.
معاون عملیات و نظارت شرکت فرابورس گفت: در ادامه رقابت روزهای گذشته برای مالکیت شرکت ایرانایرتور، رقابت برای تصاحب هفت میلیون و 215 هزار سهم این شرکت دنبال شد و با رسیدن قیمت هر سهم به 70880 ریال به پایان رسید.شرکت تعاونی کارکنان هواپیماسازی ایران (هسا) که این بلوک را با شرایط 25 درصد نقد و باقی اقساط سه ساله خریداری کرده باید ظرف 20 روزکاری از زمان معامله نسبت به پرداخت وجه نقد معامله و اسناد لازم به شرکت فرابورس کند تا اختیار ایرانایرتور را با برگزاری مجمع فوقالعادهای در دست داشته باشد.
خریدار جدید کیست؟
شرکت هسا بر اساس اساسنامهای که اسفندماه سال گذشته ابلاغ شد به عنوان یکی از زیرمجموعههای سازمان صنایع هوایی ایران انتخاب گردید.
شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) در سال 1355 پایهگذاری شد و متعلق به سازمان صنایع هوایی ایران است. این شرکت در شاهین شهر اصفهان و در زمینی بالغ بر 250000 مترمربع تاسیس شده که از این مقدار قسمتی به کارگاه و قسمتی به آشیانه هواپیماها اختصاص داده شده است. از قابلیتهای این شرکت میتوان به خط تولید، آزمایشگاه و مرکز پژوهشی، امکانات تست و دارا بودن تعمیرگاه مجهز برای هر محصول اشاره کرد.
مدیرعامل فعلی این شرکت سید محمد علیزاده است که در دولت نهم در این سمت مشغول به کار شد. وی در سابقه خود همکاری با محسن رفیقدوست در بنیاد مستضعفان را دارد و در پروژههایی نظیر برج رفاه آزادی و مصلای تهران نیز فعالیت داشته است.
بر مبنای اساسنامهای که اسفندماه سال گذشته ابلاغ شد، سازمان صنایع هوایی دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و اداره امور آن براساس قانون تشکیل مفاد این اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط به موسسات دولتی انجام میشود و مدت فعالیت سازمان از تاریخ تشکیل نامحدود است. بر این اساس سرمایه اولیه سازمان مبلغ 100 میلیون ریال و متعلق به دولت است که به یک هزار سهم یکصد هزار ریالی تسهیم و کلا پرداخت شده و مرکز اصلی سازمان در تهران است.
سازمان در صورت لزوم میتواند در نقاط مختلف داخل کشور با رعایت مقررات مربوطه شعبه یا نمایندگی ایجاد کند. سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح وظیفه هدایت متمرکز، سیاستگذاری، هماهنگی، برنامهریزی، پشتیبانی، نظارت و کنترل فعالیت شرکتهای زیرمجموعه خود را برعهده دارد.این اساسنامه ارکان سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح شامل شورای عالی، هیات مدیره و مدیرعامل و بازرس (حسابرس) تعریف شده است.
بر اساس ماده 10 این اساسنامه، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح (رییس)، رییس ستاد کل نیروهای مسلح (یا نماینده وی)، معاون هماهنگکننده فرمانده کل ارتش (یا فرمانده نیروی هوایی ارتش)، معاون هماهنگکننده فرمانده کل سپاه (یا فرمانده نیروی هوافضای سپاه)، فرمانده نیروی زمینی ارتش (یا فرمانده هوانیروز)، وزیر صنایع و معادن، وزیر راه و ترابری، وزیر امور اقتصادی و دارایی و معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رییسجمهور به عنوان اعضای شورای عالی سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح تعیین شدند.
شرکت هسا در حال حاضر هسا ایرلاین را هم به عنوان یکی از زیرمجموعههای خود دارد. ایرلاینی که در اصفهان مستقر است و اگرچه فعالیت چندانی ندارد اما به نظر میرسد با اضافه شدن ایرتور به داراییهای مجموعه مادر هسا ایرلاین نیز در آن ادغام شود.
سازنده ایران 140
شاید هسا را فعالان هوانوردی به سازنده ایران 140 بشناسند اما این شرکت فعالیتهای گسترده دیگری هم دارد که از میان آنها میتوان به طراحی و تولید پهباد آبابیل، تولید هلیکوپتر شاهد- 278، تولید پروانه هواپیما به وسیله کامپوزیت تعمیر انواع هاورکرافت نیز اشاره کرد.این شرکت با همکاری آنتونوف اوکراین اقدام به بومیسازی و طراحی و تولید هواپیمای مسافربری ایران 140 کرد که به کارگیری این هواپیما در ناوگان مسافری کشور همچنان با ابهام مواجه است.
این هواپیما باید برای
به کارگیری در خطوط هوایی مجوزهای لازم را از سازمان هواپیمایی کشوری اخذ کند که به گفته مدیرعامل فعلی ایران ایرتور، هنوز این مجوزها کسب
نشده است.
بر اساس قراردادی که در گذشته بین ایران ایرتور و سازنده ایران 140 منعقد شده بود، 10 فروند ایران 140 باید به ناوگان ایرتور اضافه میشد که هنوز این اتفاق نیفتاده است.
اواخر سال 85 مدیرعامل وقت هواپیمایی جمهوری اسلامی (هما) گفت: شرکت ایرانایرتور در جهت حمایت از صنایع داخلی و نیز مقابله با تحریمهای هوایی اقدام به خریداری 10 فروند هواپیمای ایران 140 کرده است.
سعید حسامی اظهار داشت: با وجود اینکه ایرانایر به دلیل مغایرت با اساسنامه شرکت نمیتواند هواپیماهای ایران 140 خریداری کند ولی شرکت ایرانایرتور در راستای حمایت از صنایع داخلی 10 فروند از این هواپیماها را خریداری کرده است.
پس از حدود چهار سال هنوز ایران 140ها به ایرتور واگذار نشده و در تازهترین رخداد مدیرعامل فعلی این شرکت از مشکلاتی که در روند کسب مجوز پرواز پیش آمده است، سخن گفت.
با این حال به نظر میرسد خریداری ایرتور از سوی شرکت تعاونی کارکنان هسا گامی جدی برای شکستن طلسم عدم ورود ایران 140 به ناوگان هوایی کشور است.
طبیعی است که هسا قصد داشته باشد هواپیماهای ساخت خود را در ناوگان خودش به کار گیرد. هواپیمای ایران 140 تاکنون نتوانسته به ابهاماتی که در خصوص ایمن بودنش منتشر شده پاسخ مناسبی بدهد.
سوانح ایران 140 (آنتونف 140)
مهمترین سوانحی که این پرنده با آن مواجه بوده به شرح زیر است:
2 دی 1381
یک آنتونوف 140 اوکراینی به کوهی در مرکز ایران برخورد کرد و 49 نفر از سرنشینان آن کشته شدند. این گروه که از مقامهای اوکراینی و روسی بودند برای حضور در مراسم افتتاحیه خط تولید ایران140 در اصفهان عازم این شهر بودند.
16 شهریور 1386
یک فروند آنتونف 140 شرکت اوکراینیSouth Airlines که ازIvano-Frankovsk عازم فرودگاه کییف اوکراین بود مجبور به فرود اضطراری شد.پرواز شماره 80 که 12 مسافر و 4 خدمه داشت، چرخ دماغه آن باز نمیشد و تلاش خدمه برای رفع نقص بینتیجه بود. بنابراین هواپیما با چرخ بسته روی باند کفپاشی شده فرودگاه کییف فرود آمد. در این سانحه به کسی آسیب نرسید اما هواپیما خسارت جزیی دید.
22 مرداد 1384
این هواپیما که در مسیر تهران ƒ خرم آباد پرواز میکرد و دارای 26 سرنشین شامل 19 مسافر و 7 خدمه بود به دلیل نقص فنی و از کار افتادن یکی از موتورها در نزدیکی اراک مجبور به فرود اضطراری شد.
27 بهمن 1387
یک فروند هواپیمای ایران 140 درحوالی شاهینشهر که در حال آموزش بود سقوط کرد و تمام پنج سرنشین آن جان باختند.با این حال باید منتظر ماند و دید مدیران شرکتی که ایران ایرتور را خریدهاند برای کمبود ناوگان این ایرلاین چه تدبیری به خرج خواهند داد. برخی کارشناسان معتقدند این خرید و فروش تنها به قویتر شدن ساها ایرلاین خواهد انجامید و این ایرلاین نوپا از تجربه، تخصص و مسیرهای پروازی ایرتور برای خود استفاده خواهد کرد. شاید در آیندهای نهچندان دور دیگر ایرلاینی با نام ایران ایرتور فعالیت نکند و پروژه ادغام ایرلاینها از اینجا کلید بخورد.
مدیرعامل سازمان صنایع هوایی از ایجاد زمینه مناسب برای صادرات هواپیمای ایران 140 خبر داد.
'منوچهر منطقی' که روز شنبه در جمع مدیران و سردبیران ایرنا و با حضور 'علی اکبر جوانفکر ' مشاورمطبوعاتی رییس جمهور و مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی سخن می گفت، افزود: پرواز آزمایشی هواپیماهای ایران 140 با دو پرواز در مسیر تهران- اصفهان آغاز شده و هم اکنون به چهار پرواز رسیده است.
وی همچنین گفت: این هواپیماها در طبقه بندی خود هواپیماهای مناسبی هستند و در خطوط پروازی اروپا و مناطقی چون سیبری پرواز می کنند ، بهره برداران هم از عملکرد این نوع هواپیما راضی هستند.
مدیرعامل سازمان صنایع هوایی ادامه داد : ایران 140 در استان ها و مناطقی که راه های زمینی مناسبی ندارند، به کار گرفته می شود.
وی با بیان اینکه تجارت عمده در صنعت هوایی به سمت استفاده از جت های منطقه ای درحال حرکت است ، اظهار داشت : این هواپیماها مسافت حدودی پنج هزار کیلومتررا پوشش می دهد که با این برآورد اروپا و بخش اعظم آسیا را در بر می گیرد.
منطقی با اشاره به اهمیت مقوله استانداردهای بین المللی در صنعت هوایی افزود: صنعت هوایی ایران توانسته استانداردهای اروپا و آمریکا را دریافت کند و به حدی رسیده که می توانیم درسال های آینده 20 درصد از ظرفیت های این بخش را به تقاضای بین المللی اختصاص دهیم.
** کریدورهای هوایی ایران باصرفه ترین مسیرهوایی شرق و غرب
منطقی درباره کریدورهای هوایی جمهوری اسلامی توضیح داد : این کریدورها نزدیکترین راه ارتباطی بین شرق و غرب می باشد و استفاده از آن کاهش قابل ملاحظه مصرف سوخت را در پی دارد.
مدیرعامل صنایع هوایی ادامه داد: با این حال مناطق حفاظتی متعدد درکریدورهای هوایی ایران قرار دارد که رفع مشکلات ناشی از آن در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده است .
وی ادامه داد:علاوه بر این صنعت هوایی برای تامین ایمنی به فناوری و تجهیزات پیشرفته نیازمند است که با توجه به سرعت تحولات جهانی باید بیش از پیش در این زمینه سرمایه گذاری شود.
** همکاری صنعت هوایی پیشرو و دانشگاه
منطقی درخصوص همکاری صنعت و دانشگاه در صنایع هوایی نیز گفت: حدود300 شرکت دانش بنیان در صنایع هوایی فعالیت می کنند ضمن اینکه به دنبال راه اندازی شهرک های علمی فناوری هستیم تا نیروهای فعال در این صنعت در کنار هم و به صورت متمرکز فعالیت کنند تا از این طریق مبادلات علمی هم در پی داشته باشد.
مدیرعامل صنایع هوایی با تاکید بر توانمندی ایران در صنعت هواپیمایی ادامه داد : هواپیما چهار قسمت سازه، موتور، سیستم های ناوبری و سایر اجزا دارد که عمده سرمایه گذاری ایران تاکنون در بخش بال و بدنه بوده و جمهوری اسلامی ایران توانسته با بهره گیری از فرصت های تحریم از سوی کشورهای قدرتمند و هشت سال دفاع مقدس تجارب گرانبهایی را دراین زمینه بدست آورد.
** ساخت موتور هواپیما در پنج سال آینده
وی با بیان اینکه دربخش طراحی و ساخت موتور هواپیما هم از دهه اخیر شروع به کار کردیم، افزود: درهمکاری مشترک با تعدادی از دانشگاه های داخلی درحال تولید دو تیپ موتورهواپیما هستیم که این موتورها علاوه بر کاربرد در صنایع هوایی در انتقال خطوط گازو نیروگاه های زیر 20 مگاوات هم کاربرد دارد .
منطقی با اشاره به حمایت های وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و وزارت صنایع و معادن از این پروژه ،ابراز امیدواری کرد طی سه تا پنج سال آینده این موتورها عرضه شود.
وی با تاکید براینکه در صنعت هوایی نیروی انسانی قابل ملاحظه ای وجود دارد،گفت: مهمترین مزیت صنعت هوایی ایران در منطقه و حتی در سطح جهانی نیروی متخصص آن است و از این بابت کمبودی نداریم.
منطقی در باره همکاری صنعت هوایی با مراکز علمی و دانشگاهی تصریح کرد: با راه اندازی پژوهشکده های مشترک در مشهد، دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه تهران همکاری ها شروع شده و دانشجویانی متقاضی فعالیت در این صنعت باید در یکی از سه حوزه کاری طراحی و ساخت،شرکت های دانش بنیان و یا در کاربردی کردن این دانش ها مشغول به کار شوند.
مدیر عامل صنایع هوایی پیش بینی کرد مدت زمان به سرانجام رسیدن طرح و ساخت موتور هواپیما حداکثر پنج سال باشد و از این مدت شش تا 9 ماه صرف طراحی، دو سال پیاده سازی و دوسال هم برای تامین استانداردها زمان لازم است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه صنعت هوایی از حوزه هایی است که با دانشگاه همکاری مستقیم و مستمری دارد، همچنین گفت: صنایع هوایی پیشرفته زمینه برقراری ارتباط نهادینه صنعت و دانشگاه را فراهم می سازد.
منطقی سپس بر قابلیت های جمهوری اسلامی در صنعت هوایی تاکید کرد وافزود: در آینده نزدیک از قطب های جهانی هوانوردی عمومی خواهیم شد.
وی توانمندیهای کشورمان در حوزه فناوری فضایی و وجوه اشتراک آن با بخش هوایی را یادآور شد و تصریح کرد: صنعت هوایی با صنعت فضایی 70 درصد وجوه اشتراک دارد و ارتباط این دو به نحوی است که توسعه هر کدام از این دو توسعه بخش دیگر را هم در پی دارد.
منطقی درباره استفاده از توان کارشناسی و تجربه ایرانیان خارج از کشور نیز گفت: با توجه به اینکه تا پیش از این در بخش برنامه ریزی متمرکز شده بودیم،از توان کارشناسی آنها به خوبی استفاده نشده و با توجه به اهمیت تجربه در این صنعت حتما از این نیروها استفاده خواهیم کرد.
در انتظار طلوع فرزندان امید
پرتاب موفقیت آمیز ماهواره امید بازتاب گستردهای در محافل خبری و مطبوعاتی جهان داشت و این خبر به سرعت در صدر اخبار آنها قرار گرفت.
خبرگزاریهای خارجی، بلافاصله نسبت به این خبر واکنش نشان داده و در اخبار فوری خود، دستیابی ایران به این تکنولوژی مهم را مخابره کردند.
از آن جمله، مطبوعات و دیگر رسانههای چین، صلح جویانه بودن فناوری فضایی ایران را انعکاس دادند. رادیو بینالمللی چین نیز در پایگاه اینترنتی خود نوشت ماهواره ملی امید بوسیله ماهواره بر سفیر-2 که به صورت کاملا بومی در ایران طراحی و ساخته شده است، با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت.
خبرگزاری عربستان، رادیو و تلویزیون مصر و خبرگزاری بحرین نیز ضمن پخش خبر پرتاب ماهواره امید ایران تاکید کردند «همه قطعات و اجزای این ماهواره را متخصصان صنایع هوا فضای ایران طراحی و کرده اند».
روزنامه عربستانی الجزیره نوشت: «پرتاب ماهواره بر سفیر با حمل نخستین ماهواره امید هدیه ای به ملت ایران است. این موشک به دست کارشناسان ایرانی و بدون نیاز به برخی کشورهای که در ارایه ساده ترین قطعات برای ساخت این سیستم به ایران بخل ورزیدند، صورت گرفت».
رئیس سازمان فضایی رژیم صهیونیستی نیز پرتاب ماهواره ایرانی به فضا را تائید کرده و آن را مایه شگفتی نخوانده است. او گفته است در عصر اطلاعات و فن آوری و با دانشمندان ایرانی که خارج از این کشور تحصیل کرده اند، آنها می توانند به هر دانشی دست پیدا کنند.
اما دولتمردان و رسانه های خبری غربی در انتشار این خبر عمدتاً تلاش کردند این دستاورد بزرگ علمی را تحت الشعاع مسایل سیاسی قرار داده و آن را مرتبط با برنامه های نظامی جلوه دهند.
رسانه های روسی عموماً اعلام کردند ایران فضا را تسخیر کرده است. اما یکی از شبکه های تلویزیونی روسی به نقل از کارشناسان اعلام کرد که ایران به ساخت موشک های دوربرد نزدیک شده است.
آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای اروپایی مانند فرانسه که ایران را متهم می کنند درصدد دستیابی به سلاح هسته ای است ابراز نمودند برنامه فضایی ایران نیز می تواند مقاصد نظامی داشته باشد.
دولتهای غربی اعلام داشتند: ایران گام هراس انگیزی برداشتهاست تا موشکهای دور بردی پرتاب کند که چه بسا قادر به حمل کلاهکهای هستهای است.
وزیر امور خارجه بریتانیا، بیل رامل در پی این پرتاب، «نگرانیهای جدی» را اعلام کرد.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه از پرتاب ماهواره ایرانی امید به شدت ابراز نگرانی کرد و به زعم خود، آن را شبیه پرتاب موشکهای بالستیک دانست.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به خبرنگاران گفته است که پرتاب ماهواره احتمالا می تواند منجر به شکل گیری موشک های قاره پیمای بالستیک شود
سخنگوی پنتاگون نیز با اذعان به پیشرفت فناوری موشکی ایران مدعی شد: پرتاب ماهواره به خودی خود نگران کننده نیست، بلکه پیشرفت قدرت موشکی تهران و انجام چنین پرتابی برای اولین بار نگران کننده است.
کاخ سفید در واکنش به پرتاب راکت ماهواره بر سفیر امید ایران، آن را «دردسرساز» خواند و افزود که چنین فن آوری می تواند برای پرتاب موشک های بالستیک به کارگرفته شود. سخنگوی کاخ سفید، گفت: «تولید و آزمایش راکت ها در ایران دردسرساز است و سوالات بیش تری را درباره نیات آن ها مطرح می کند».
جفری فوردن تحلیلگر تحقیقاتی دانشگاه ام آی تی گفته است: ایران با وجود تحریم ها و مخالفت جهانی، به باشگاه کاملاً انحصاری کشورهایی که ماهواره در مدار زمین قرار داده اند پیوسته است. وی پرتاب ماهواره ملی امید را یک دستاورد فناوری ارزیابی کرد.
فوردن، با استناد به اطلاعاتی که سازمان فضانوردی آمریکا ناسا منتشر کرده و گزارشهای رصدگران آماتور گفت: به نظر می رسد این ماهواره با موفقیت در یک مدار پایین زمین قرار گرفته است.
وی افزود: مشخص نیست که ایران برای پرتاب این ماهواره از راکت سه مرحله ای نظیر موشکهای اسکاد شوروی سابق بهره گرفته یا یک راکت دو مرحله ای ساخته است.
فوردن اظهار داشت: برخی رصدگران آماتور معتقدند ایران از راکت دو مرحله ای استفاده کرده است و چنانچه این راکت، یک راکت دو مرحله ای باشد به منزله جهش بسیار بزرگی در فناوری ایران است که بسیار نگران کننده خواهد بود.
جفری فوردن که در ام آی تی متخصص و آنالیزور توانایی های عملیاتی کشورهای خارجی است بر اساس شواهد، بر دو مرحله ای بودن پرتاب راکت تاکید دارد. به اعتقاد وی مرحله دوم پرتاب این راکت بسیار پر انرژی تر بوده و تصور می شد چنین فعالیت علمی و مبتنی بر فناوری بسیار فراتر از توانایی های علمی ایران باشد. در صورت درست بودن این فرضیه این موفقیت می تواند یکی از دلایل توانایی ایران در ارسال فضانورد به فضا باشد.
گلوبال تایمز نیز به نقل از محافل خبری غرب نوشت: این اقدام به معنای آن است که تهران گام تازهای برای رسیدن به هدف دستیابی به موشک قاره پیما برداشته است .
رویتر نیز اعلام کرد: ایران موفق شد با وجود محدودیت های اعمال شده غرب، نخستین ماهواره بومی خود را در مدار زمین قرار دهد. رویتر با اتخاذ رویکرد نظامی نشان دادن پروژه های علمی ایران، ادامه داده است: این اقدامی است که احتمالا نگرانی های غرب درباره خواسته های هسته ای را افزایش می دهد. فناوری بالستیک دوربرد که برای قرار دادن ماهواره در فضا استفاده می شود می تواند در تسلیحات پرتابی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
شبکه فرانس 24 نیز ضمن پخش موفقیت آمیز پرتاب ماهواره ملی امید اعلام کرد: ایران توان فضایی خود را به دنیا نشان داد. این شبکه همچنین گفت که بسیاری از کشور های غربی و اسرائیل از قرار گرفتن ماهواره امید در مدار بیم دارند.
البته فرانس پرس اعلام کرد: تمام قطعات ماهواره امید ساخت ایران است.
خبرگزاری آلمان اما، پرتاب ماهوراه امید با ماهواره بر بومی سفیر-2 را نشانه پیشرفت بزرگ تکنولوژیک ایران نامید.
مجله آلمانی اشپیگل نیز درباره پرتاب ماهواره ملی امید به فضا نوشت: توانایی پرتاب ماهواره به فضا، یک پیشرفت بالا در برنامه فضایی و موشکی ایران است. این مجله آلمانی در گزارشی با عنوان «ایران نخستین ماهواره ساخت خود را به فضا پرتاب کرد» افزود: در حالی که نخستین ماهواره ایرانی در سال 2005 میلادی با استفاده از فناوری روسی به فضا پرتاب شد، ایران هم اکنون ماهوارهای با فناوری بومی را به فضا پرتاب کرد. اشپیگل از یک تحول در برنامه فضانوردی ایران خبر داد و نوشت: تهران با توجه به تحریمهای بینالمللی علیه این کشور، آزمایش موشک حامل ماهواره را که در سال گذشته انجام شد، موفقیت بزرگی برای کشور قلمداد کرد. این مجله افزود: ایران در اوایل سال جاری، اولین مرکز فضانوردی خود را افتتاح کرده و در اوت سال گذشته (2008) میلادی، اجرای آزمایشها برای تدارک پرتاب اولین ماهواره ساخت این کشور به فضا، اعلام شدند. اشپیگل در ادامه نوشت: بنا بر اعلام مقامات ایرانی، برنامه موشکی این کشور به ویژه بر روی تحقیقات و بخشهای علمی تمرکز دارد و قرار است در دو سال آینده نیز چهار ماهواره دیگر نیز به فضا پرتاب شوند. این ماهوارهها قرار است در بخشهای ارتباطات و مخابرات، حوادث طبیعی چون زلزله یا سیل فعالیت داشته باشند اما انتظار میرود که به ویژه برای مراقبت وضعیت در عراق و افغانستان نیز به کار گرفته شوند که نیروهای نظامی خارجی در آنجا مستقر هستند.
نشریه معتبر علمی نیوساینتیست با اعلام شگفتی متخصصان دنیا از توانایی علمی ایران در پرتاب ماهواره امید در گزارشی به بررسی عملیات پرتاب ماهواره امید توسط ایران پرداخته و تاکید کرده است: توانایی های ایران در زمینه علوم فضایی بسیار بیشتر از سطح توقع جهانی است.
«پرتاب موفقیت آمیز اولین ماهواره داخلی ایران به مدار زمین طی روزهای گذشته همچنان متخصصان علوم فضایی را در شگفتی باقی گذاشته است». این اولین جمله ای است که نشریه علمی و معتبر نیوساینتیست در گزارش خود در رابطه با پیشرفت شگفت انگیز برنامه های فضایی ایران ذکر کرده است. این نشریه در ادامه آورد: چگونگی موفقیت این پروژه پاسخی است که می تواند زمان احتمالی رسیدن به هدفی مانند ارسال فضانورد به فضا توسط ایران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به گزارش نیوساینتیست، در ابتدا متخصصان بر این باور بودند که راکت ماهواره بر سفیر-2 با استفاده از موشکی ضعیف و جنگی پرتاب شده است اما شواهد جدید مبنی بر این است که انرژی پرتاب کننده این راکت بیش از انرژی موشکی بوده که برخی کشورها تصور آن را می کرده اند.
فناوری هایی که با امید بومی شدند
اما در برنامه ماهواره امید، فناوری های جانبی نیز توسعه داده شده که در واقع از ملزومات پرتاب و کنترل و کاربری ماهواره است.
ماهوارهٔ امید به همراه ایستگاههای زیرزمینی و پرتاب فضایی، جمعاً نخستین سامانه فضایی بومی ایران را تشکیل میدهند.
در این میان انتخاب محل استقرار پایگاه پرتاب فضایی مسالهای بسیار مهم است و باید بررسیهای بسیاری برای انتخاب بهینه این جایگاه انجام شود.
همچنین تعیین جهت برای ماهوارهها بسیار مهم و حساس است، زیرا ماهوارههادر فضاثابت نمیمانند و در اثر وجود عواملی، جهت آنها در فضا تغییر میکند. بنابراین باید به صورت لحظهای جهت ماهوارهها نسبت به یک نقطه مرجع، مشخص شود.
در حقیقت ماموریت یک سیستم حامل ماهواره قرار دادن محموله خود در محل مناسب و در زمان مشخص شده است و میتوان گفت یک سیستم پرتاب ماهواره موشکی است با دو یا چند مرحله که هر مرحله شامل موتور راکت (با سوخت شیمیایی) و سازه(بدنه) و مکانیزم جدایش است. هر مرحله پس از اتمام سوخت موجود در آن از راکت جدا میشود و موتور مرحله بعد روشن میشود تا با شتاب دادن به محموله آنرا به مقصد نهایی خود برساند.
این سامانه همراه با فنآوری ساخت و پرتاب ماهواره، به کشورمان امکان آن را میدهد تا دانش فضایی را برای پوشش و نظارت بر سرزمین خود در ابعاد مختلف چون ارتباطات، زمین شناسی، نظارت بر تحولات آب و هوایی، نگهبانی از جنگل ها و پایش میزان گرمای زمین در اختیار بگیرد.
ساختار ایستگاه های زمینی ماهواره امید شامل ایستگاه های رنجینگ (4 ایستگاه)، ایستگاه های تله متری و تله کامند(3 ایستگاه)، ایستگاه کنترل مرکزی (یک ایستگاه) می باشد.
از جمله فناوری های کلیدی در پروژه ماهواره امید می توان به موارد زیر اشاره نمود:
تولید الکترونیک ماهواره، تولید فرستنده و گیرنده فضایی، فناوری QSM بهعنوان فناوری حساس سازهای در ماهواره، فناوری TVT بهعنوان فناوری حساس طراحی حرارتی ماهواره، تستهای محیطی فضایی بعنوان بالاترین رده کیفی قطعات، فناوری بکارگیری GPS فضایی بخصوص در ماهواره بدون پایداری امید، فناوری Ranging، فناوری شبیهسازی پرواز ماهواره، مهندسی سامانه فضایی بصورت کاملاً بومی، اثبات وجود ماهواره در مدار، تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا، ارتباط تله متری تله کامند با ماهواره و تهیه نرم افزارهای گزارش گیری برای تحلیل اطلاعات تله متری.
شاید مهمترین دست آورد پروژه امید به عنوان اولین سامانه فضایی بومی جمهوری اسلامی ایران، اثبات امکان کار مستقل و بومی بر روی برنامه های ساخت و پرتاب ماهواره باشد که به معنی هموار شدن راه برای فعالیت های مهمتر و کاربردی تر در آینده است.
سایر دستاوردهای پروژه امید را نیز می توان در بومی سازی فناوری فضایی به عنوان قطب مهم مولد دانش و فناوری در سایر صنایع، اقتدار ملی از منظر دستیابی و تسلط به فضا، نقطه عطف در صنعت فضایی کشور، ورود اساتید دانشگاهها و دانشجویان رشتههای مختلف مهندسی به عرصههای عملی فضایی، شناسایی ظرفیتهای موجود در خصوص تجهیزات ساخت، مونتاژ و تست ماهواره، ایجاد بستر فعالیتهای فضایی در شرکتهای خصوصی، ایجاد فضای عملیاتی ساخت و تست ماهواره و ایستگاههای زمینی در تعامل با موشک حامل داخلی، طراحی و ساخت اولین ایستگاه کنترل و هدایت ماهواره ها در سطح کشور بصورت بومی به دست متخصصین داخلی، دستیابی به دانش طراحی سیستمهای سروسیستم کنترل آنتن ردگیر ماهواره، کسب دانش بالستیک مدار و اختلالات فضایی تأثیر گذار ماهواره ها، طراحی نرم افزارهای مونیتورینگ و کنترل ماهواره، طراحی نرم افزارهای پردازش کدینگ و رمزگذاری داده های تله متری، تله کامند، طراحی نرم افزارهای جستجوگر ماهواره (رنجینگ ،داپلر،تک ایستگاهی)، کسب دانش فنی طراحی و ساخت ایستگاههای TT&C میکروماهواره، کسب تجربه ارتباط مخابراتی بین تجهیزات ایستگاه زمینی و تجهیزات ماهواره، کسب تجربه ردگیری و دریافت سیگنال از ماهواره های عملیاتی توسط ایستگاه زمینی بومی.
در نهایت، نتایج بدست آمده از پرتاب ماهواره امید، به واقع مایه افتخار شد. به طوریکه معاون رئیس سازمان هوا فضای ایران گفت: دقت بالای ماهواره امید دور از انتظار بود. اگر بخواهیم منحنی اطلاعات شبیه سازی شده قبل از پرتاب این ماهواره و منحنی اطلاعات پس از پرتاب را رسم کنیم این دو منحنی بسیار به هم شبیه خواهد بود که نشان از دقت بالای ماهواره امید دارد.
این مسئول بخش فضایی صنعت، ماموریت ماهواره پژوهشی، تحقیقاتی و مخابراتی امید را ارسال داده های اطلاعاتی در بخش های شدت جریان، ولتاژ و دمای محیط برشمرد و افزود: ماهواره امید این اطلاعات را ثبت کرده و به زمین ارسال می نمود.
این مسئول گفت: در ایستگاه های مرکزی و فرعی که در مناطق مرکز، جنوب، جنوب شرق و جنوب غرب کشور واقع بود با تجهیزات درون ماهواره امید ارتباط برقرار می شد.
وی افزود: ماهواره امید با وزن 27 کیلوگرم دارای ده هزار قطعه مکانیکی است و در مدارleo ، مدار نزدیک زمین قرار گرفته و در نزدیک و دورترین فاصله به زمین در مسافت های حدود 250 و 400 کیلومتر قرار داشت و به علت اینکه ماهواره امید در مدار پایین قرار گرفته بود، با آن فقط سه بار در روز و سه بار در شب در تماس بودیم.
این سخنان معاون رئیس سازمان هوا فضای ایران و نیز عمر حدود 80 روزه ماهواره امید که فراتر از عمر 50 روزه پیش بینی شده بود، نشان دهنده طی شدن فرآیند طراحی و ساخت ماهواره امید، به بهترین وجه ممکن است.
در واقع، ماهواره امید اهمیت بیشتری نسبت به ماهواره سینا دارد، زیرا برخلاف ماهواره سینا که به کمک کشوری خارجی ساخته و به فضا پرتاب شد، ماهواره امید و ماهواره بر آن بومی بود و تمام کار برقراری ارتباط و کنترل آن نیز از داخل خاک کشور و با تجهیزات داخلی انجام شد.
فرزندان امید
امید، آغازی برای برنامه 10 ساله برای ساخت و پرتاب ماهواره های تصویربرداری و مخابراتی با ماهواره برهای ایرانی است که پس از دو سال، با ساخت چندین ماهواره دیگر از جمله ماهواره طلوع، رصد-1 و نیز ماهواره فجر که به زودی پرتاب خواهد شد پیگیری می شود.
ماهواره طلوع می تواند با دقت 50 متری از سطح زمین تصویربرداری کرده و داده ها را همزمان به ایستگاه های زمینی ارسال نماید؛ علاوه براین می تواند داده های تصویربرداری را ذخیره نموده و پس از قرار گرفتن در دید ایستگاه های زمینی ، اطلاعات ذخیره شده را ارسال کند. این ماهواره چندین ایستگاه زمینی عملیاتی دارد که شامل ایستگاه های ارسال و دریافت اطلاعات، ایستگاه فرماندهی و کنترل ماهواره و همچنین ایستگاه های دریافت و پردازش تصویر است. ماهواره سنجش از دور طلوع دارای فناوری های جدید مانند محموله تصویر برداری، کنترل وضعیت، مکانیزم ها و سلول های خورشیدی است که برای اولین بار در آن به کار رفته است. مأ موریت اصلی این ماهواره، تصویر برداری تک طیفی با تفکیک پذیری 50 متر، ذخیره و ارسال داده ها است که به این منظور با ایستگاه های زمینی تله متری، ردگیری و فرمان و مرکز کنترل پرواز، قابلیت تبادل داده های پایش و کنترل ماهواره را دارد. مدار ماهواره طلوع از نوع ارتفاع پایین دایروی و ارتفاع مدار آن بیش از 500 کیلومتر است و دو سال عمر مفید برای آن پیش بینی می شود؛ انرژی این ماهواره را آرایه های خورشیدی بر روی بدنه و باتری های ثانویه تأمین می کند. جرم این ماهواره 100 کیلوگرم و ابعاد سازه آن مقطع شش ضلعی به عرض 86 و ارتفاع 100 سانتی متر است.
ماهواره فجر نیز دارای تجهیزاتی برای مأموریت های اشاره شده در بالا است که تمام اطلاعات خود را مستقیماً به ایستگاه های داخلی فرستاده، دارای دوره عمر و خدمات دهی مناسب است و یکی دیگر از نمونه های «چشم سوم» کشور خواهد بود.
http://mashreghnews.ir/NSite/FullStory/News/?Id=27147
پیر دیر نیروی هوایی
کیش ایر در لباس جدید
سوخو۲۲ های پناهنده عراقی در فکر پرواز مجدد
این بار در ایران
پیلاتوس های کارآمد نیروی هوایی
خانه تکانی شب عید!
زیبا!
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، الکساندر بالاندین فضانورد و مهندس طراح سامانههای فضایی روسیه، در مأموریتهای فضایی روسیه شرکت داشت و به ایستگاه فضایی سفر کرده است، برای آشنایی بیشتر با زندگی فضانوردان خبرنگار فارس در مسکو با وی گفتوگو کرده است.
مشروح این گفتگو در ذیل آمده است:
فارس: کوتاه و مختصر درباره خودتان سخن بگوئید.
بالاندین: من 30 ژوئن 1953 در فرایزینو از استان مسکو روسیه به دنیا آمدم. پدرم نظامی و مادرم معلم بود. متأهل هستم. یک دختر و یک پسر به نامهای یولیا و الکسی دارم. در سال 1976 آموزشگاه عالی فنی مسکو به نام بائومان را تمام کردم و از همان سال در مؤسسه طراحی و ساخت سامانههای فضایی «انرگیا» مشغول به کار شدم. 2 سال بعد، مسئولان این مؤسسه مرا به کمیسیون گزینش فضانوردان معرفی کردند و توانستم از تمامی مراحل به خوبی بگذرم و به دانشگاه گاگارین وارد شوم تا برای سفر به فضا دوره آموزشهای ویژه را آغاز کنم. نخستین و تنها پرواز فضاییم را در 1990 انجام دادم که حدود 5 ماه طول کشید.
فارس: زمان بین سال 1978 تا 1990شما آموزش میدیدید؟
بالاندین: داوطلبان به طور معمول دوره آموزش 2 سالهای را میبینند و بعد از آن باید در امتحان شرکت کنند. چنانچه آزمون را با موفقیت بگذرانند، رسما عنوان « فضانورد» به آنها داده میشود. پس از آن، فضانورد باید ضمن انجام مداوم تمرینها و دورههای دانش افزایی، صبر کند تا به تخصص او برای یک پرواز نیاز باشد و یا به دلایل دیگر، برای سفر به فضا انتخاب شود. تمرین و آموزش ویژه آن پرواز را با دیگر فضانوردان انتخاب شده برای آن مأموریت میبیند که معمولا بین 3 تا 6 ماه طول میکشد. البته تا زمان انتخاب قطعی برای یک پرواز مشخص، ممکن است بارها به عنوان عضو علیالبدل گروههای پروازی انتخاب شود و آموزش ببیند اما پرواز نکند.
فارس: میگویند سفر به فضا در روحیه شما چه تغییری ایجاد کرد؟
بالاندین: نه فقط من بلکه سفر به فضا در بیشتر فضانوردان و شاید بتوان گفت در همه آنها تغییر و تحولات عجیبی به وجود میآورد که نمیشود دلیل آن را تشریح کرد. مثلا من قبل از سفر به فضا به طبیعت کمتر علاقمند بودم. از شهرها و نشانههای توسعه صنعتی خوشم میآمد. بیاد ندارم که تمایلی به شعر و هنر داشته باشم. اما در زمان سفرم به ایستگاه مداری میر، رفته رفته متوجه تغییری در روحیهام شدم. به تدریج به نقاشی کشیدن و شعر گفتن علاقهمند شدم. جالب آن که توانایی این کار را هم در خودم یافتم. من در اوقات فراغتم شروع کردم به کشیدن نقاشی و گفتن شعر، گرچه هنوز آنها را چاپ نکرده ام اما این مجموعه برایم بسیار عزیز است.
در بازگشت به زمین متوجه شدم بر روی این سرزمین مادری، چیزهای زیبا و جالبی وجود دارد که من قبل از سفر آنها را نمیدیدم. من امروز وقتی به جنگل و صحرا میروم خیلی دقت میکنم که گلی را لگد نکنم. درختان، رودخانهها، گلها و پروانهها برایم زیبایی عجیبی پیدا کردهاند که قبلا آن را نمیدیدم. همان طور که گفتم تقریبا همه دوستانی که من میشناسم و بعد از سفر به فضا تغییر روحیه پیدا کردهاند و نگاهشان به زندگی عوض شده است.
خبرنگار فارس: هدف از ماموریت شما چه بود؟
بالاندین: طبق برنامه ایستگاه مداری میر، باید همیشه ساکنانی میداشت که در آن فعالیت کنند. یعنی بر خلاف ایستگاههای فضایی قبلی که ممکن بود ماهها به شکل بدون سرنشین در مدار بچرخند، میر گروههای کشیک دائمی داشت . هر گروه، ایستگاه را از نفرات قبل تحویل میگرفت و پژوهشهای علمی و فنی آنها، همچنین برنامههای جدیدی در زمینههای مختلف پزشکی، فناوری، ستارهشناسی، زمین شناسی و غیره را به انجام میرساند و پس از خاتمه مأموریت به فضانوردان بعدی تحویل میداد. ما هم چنین وظیفهای داشتیم.
فارس: وقتی برای نخستین بار زمین را از آن بالا مشاهده کردید چه حسی داشتید؟
بالاندین: دیدن زمین از آن بالا ، هم به انسان احساس نشاط میدهد و هم غم. وقتی برای نخستین بار آنرا دیدم خیلی شگفت زده شدم. زیبایی عجیبی دارد. اما وقتی مدتی در مدار زندگی می کنی و از آن بالا میبینی که انسانها با این جواهر با ارزش آفرینش چگونه رفتار و مرتبا آنرا تخریب میکنند غمگین میشوی. دوست داری در بازگشت به زمین یک بلندگو برداری و در سراسر جهان بگردی و فریاد بزنی که ای انسانها، این سیاره زیبا را با آلودگیهای محیط زیستی، با نابودی جنگلها، با از بین بردن زیباییهایش ، نابود نکنید. دیدن تغییرهای منفی در چهره زمین به دلیل بیتوجهی انسان ها ناراحت کننده است.
فارس: سفر شما حدود 5 ماه طول کشید و ما می دانیم سفر گاگارین تنها یک ساعت و چهل و هشت دقیقه بود. چه فرقی بین سفرهای اولیه و سفرهای فضایی فعلی هست؟
بالاندین: در سالهای نخستین، فضانوردانی مثل گاگارین تنها به فضا میرفتند تا به سوالهای اولیه دانشمندان در مورد شرایط زندگی در خارج از زمین پاسخ بگویند. در آن زمان، سوالهای ابتدایی مثل خوردن و خوابیدن در فضا مطرح بود و کسی به طور قطع و یقین نمیتوانست به این سوالها جواب دهد. ناوهای کیهانی هم کوچک بودند و توان پروازهای طولانی را نداشتند. به همین دلیل، سفر های فضایی کوتاه بود اما با ساخت ایستگاههای فضایی، امکان پروازهای طولانیتر به وجود آمد. این ایستگاهها به فضانوردان اجازه دادند در فضایی بازتر نسبت به ناوهای کیهانی، با شرایط مناسبتری زندگی کنند. در این ایستگاهها، ما امکان پیدا کردیم که از خورد و خوراک مناسبتر، محل خواب، امکان نظافت شخصی و از همه مهمتر استفاده از تجهیزات پزشکی و ورزشی مناسبی استفاده کنیم.
فارس: تجهیزات ورزشی برای چه نیازتان میشد؟
بالاندین: بدن انسان برای زندگی در شرایط زمینی آفریده شده است. اقامت در محلی که جاذبه در آن وجود ندارد، ماهیچه ها را تنبل و نظام بدن را برهم میزند. استخوانها به دلیل جذب نشدن کلسیم ترد و شکننده میشوند و مشکلات متعدد دیگری برای بدن به وجود میآید. برای جلوگیری از عواقب خطرناک شرایط بیوزنی، ما از دستگاههای ورزشی مختلفی مثل میدان دو دوار، دوچرخه ثابت و غیره استفاده میکنیم. همچنین لباسهای ویژهای را باید در ایستگاه فضایی بپوشیم که در ساخت آن از رشتههای لاستیکی استفاده شده و اگر دست و پایمان را شل کنیم، روی سینه جمع میشود به همین دلیل باید مرتبا به آنها فشار بیاوریم و این باعث تقویت ماهیچهها میشود. روی هم رفته از تجهیزات و روشهای مختلفی برای حفظ تواناییها استفاده میشود تا فضانورد پس از برگشتن به زمین دچار مشکل نشود.
فارس: از سفرتان به فضا بگویید که چه دیدید و چگونه گذشت؟
بالاندین: من در این سفر با ولادیمیر سالاویف همسفر بودم. پرواز ما با پرتاب سایوز تی.ام-9 در 11 فوریه 1990 از سکوی پرتاب شماره-1 در بیکونور شروع شد. این همان سکویی بود که یوری گاگارین از آن راهی فضا شد. ناو کیهانی ما، دو روز بعد، به طور خودکار به مجتمع مداری میر پهلوگیری کرد. در جریان سفر، غیر از برنامههای معمولی که در ماموریتهای فضایی صورت میگیرد، اتفاقهای جالبی برای ما افتاد، مثلا به دنیا آوردن اولین موجود زنده در فضا. جریان از این قرار بود که از زمین و با یکی از سفینههای باربری بدون سرنشین، برای ما 45 تخم بلدرچین فرستادند. ما آنها را در دستگاه پرورش جوجه قرار دادیم که در ایستگاه بود. دستگاه جوجه کشی، تمام شرایط لازم از نظر گرما و رطوبت حتی وسیلهای جهت چرخاندن تخمها را فراهم میکرد. از میان 45 تخم، فقط شش جوجه به دنیا آمدند. گرچه جوجههای فضایی از نظر ظاهری کاملا سالم بودند ولی متاسفانه چهار جوجه نتوانستند با شرایط بیوزنی کنار بیایند. آنها نمیتوانستند چیزی بخورند. من و سالاویف خیلی سعی کردیم به آنها غذای مخصوص جوجهها را بدهیم ولی نشد. بعد از چند روز از مردند و فقط دوتا باقی ماندند.
فارس: شما چطور در فضا غذا میخوردید و یا آب میآشامیدید؟
بالاندین: مسئله خوردن غذا و آشامیدنیها البته سالها است که حل شده. فضانوردان اولیه مثل گاگارین، از غذاهایی خمیری شکل در بستهبندی شبیه خمیر دندان استفاده میکردند. اما بعدا بتدریج و با بزرگتر شدن فضاپیماها و پیشرفتهای فناوری، از امکانات بهتری بهره گرفتند. در ایستگاههای فضایی مثل میر و یا امروز در ایستگاه بینالمللی فضا مرتبا سفینههای باربری برای آنها، آب و مواد غدایی میبرند. البته به جز میوههای تازه، بقیه مواد غذایی به شکل کنسرو هستند. در آنجا هم یخچال هست و هم اجاق برقی، به همین دلیل ما مشکلی به لحاظ تغذیه نداشتیم. حتی اگر هوس چیزی میکردیم، با سفینه باربری بعدی برایمان میفرستادند. البته فضانوردان در زمان سفرهای فضایی باید از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند که به سلامتی آنها صدمه نزند. مثلا چاق نشوند چون در این صورت مشکلات مختلفی به وجود میآید. برای خوردن نوشیدنیها هم فکر شده و ما از طریق آبفشانها آب مینوشیدیم و با کیسههای پلاستیکی که در آنها چای کیسه ای و قهوه وجود دارد، با افزودن آب گرم، میتوانیم چای یا قهوه درست کنیم.